Mięta pieprzowa wykazuje mnóstwo dobroczynnych właściwości. Stosowana w formie naparów lub olejków, wpływa pozytywnie na organizm i jest bezpieczna praktycznie dla każdego.
Czym jest mięta pieprzowa?
Mięta pieprzowa, zwana też miętą lekarską, to gatunek byliny, którą można znaleźć w wielu ogródkach. Należy do rodziny jasnotowatych, a powstała jako połączenie mięty nadwodnej i mięty zielonej. – czytamy na healthline.com
Powszechnie hodowana w Europie i Ameryce Północnej, również w Polsce od lat ma ważne miejsce w uprawach – zarówno przydomowych, jak i przemysłowych. Dobroczynne właściwości tego zioła doceniano już w Starożytności. Współczesna medycyna potwierdziła jej pozytywne działanie na ludzki organizm. W lecznictwie stosuje się ziele mięty, liście, olejek, a także mentol, uzyskiwany w procesie wymrażania olejku.
Właściwości mięty pieprzowej
Zielone liście mięty pieprzowej znane są ze swojego dobroczynnego wpływu na układ pokarmowy. Właściwości te mięta zawdzięcza zawartości flawonoidów. Korzystnie na trawienie wpływa też sam mentol.
Ponadto mięta zawiera związki czynne takie jak felandren, menton, mentofuran, estry mentolu, garbniki, sole mineralne, fenolokwasy i gorycze. Oprócz cennych substancji aktywnych, w liściach i olejkach z mięty znajdziemy też wiele witamin i minerałów. Roślina ta jest bogata m.in. w witaminę A i C, rutynę, kwas askorbinowy, karoten, potas, magnez, wapń i żelazo.
Mięta łagodzi bóle żołądka, pomaga radzić sobie z niestrawnością i nudnościami. Działające przeciwskurczowo flawonoidy wspierają leczenie dolegliwości związanych z kolką jelitową. Obniżają napięcie mięśni gładkich, dzięki czemu znajdują zastosowanie w leczeniu skurczów górnego odcinka przewodu pokarmowego oraz dróg żółciowych.
Dzięki zawartości garbników, mentolu i mentonu, olejek z liści mięty wykazuje też działanie przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe. Substancje te mogą być też pomocne w walce z grzybami typu Candida, grzybami pleśniowymi oraz dermatofitami.
Mięta na problemy żołądkowe i wątrobę
Napar z mięty pieprzowej sprzyja wydzielaniu soków trawiennych. Dzięki temu świetnie sprawdza się w leczeniu niestrawności wywołanych różnorodnymi zaburzeniami – ułatwia trawienie i przyswajanie pokarmów, zmniejsza uczucie bólu. Przynosi ulgę w dolegliwościach wywołanych chorobą lokomocyjną. Substancje zawarte w mięcie działają też dobroczynnie na dolne partie układu pokarmowego. Usprawniają perystaltykę jelit i zapobiegają wzdęciom.
Mięta pieprzowa wpływa pozytywnie na pracę wątroby. Lekarze zalecają jej stosowanie przy lekkiej niewydolności tego organu, a także po przebytym zapaleniu wątroby. Stosuje się ją też pomocniczo w żółtaczce i schorzeniach dróg żółciowych, m.in. kamicy żółciowej.
Mięta na kaszel
Naturalny olejek z mięty pieprzowej znalazł zastosowanie w leczeniu nieżytu górnych dróg oddechowych. Pomaga też łagodzić stany zapalne jamy ustnej. Okazuje się więc, iż zielone liście mięty są lekarstwem nie tylko na niestrawność, ale też na przeziębienie, grypę czy zapalenie zatok. Najlepiej sprawdzają się w formie inhalacji. Nie trzeba posiadać specjalistycznego sprzętu – wystarczy do gorącej wody wlać kilka kropel olejku z mięty pieprzowej i wdychać przyjemny miętowy zapach.
Olejkiem z mięty można też smarować klatkę piersiową i obszar nosa. Zabieg ten pomaga odzyskać drożność i rozgrzać drogi oddechowe. Sposobu tego nie należy jednak stosować u dzieci, których wrażliwe oskrzela mogą zareagować skurczem na intensywny zapach olejku mięty. Co ciekawe, substancje zawarte w mięcie skutecznie zwalczają szczepy niektórych bakterii odpornych na antybiotyki. Śmiało możemy więc wzmacniać swoją odporność poprzez regularne picie aromatycznego miętowego napoju.
Mięta na ospę i opryszczkę
Stosowana w formie różnego rodzaju mazideł, mięta pieprzowa wykazuje właściwości nie tylko przeciwbakteryjne i przeciwgrzybiczne, ale też przeciwzapalne i przeciwświądowe. Przyniesie ulgę osobie, która przechodzi właśnie ospę wietrzną. Mięta nie tylko znieczula, ale też chłodzi swędzące miejsca. Nie skróci okresu trwania choroby, ale uczyni jej przebieg znacznie znośniejszym.
Badania przeprowadzone in vitro na podstawie materiałów pobranych od pacjentów z różnymi zakażeniami w obrębie jamy ustnej wykazały, iż liście mięty pieprzowej wykazują działanie bójcze wobec bakterii beztlenowych. Zawarte w nich substancje hamują wzrost m.in. bakterii salmonelli czerwonej, gronkowca złocistego i Vibrio parahaemolyticus.* [1]
Mięta pieprzowa przyspiesza proces gojenia pęcherzy powstałych m.in. przy opryszczce. Z powodzeniem można ją stosować w łagodzeniu tego typu dolegliwości.
Mięta na ból głowy
Wiele różnego rodzaju ziół pomaga radzić sobie z bólem głowy, a nawet z uporczywymi migrenami. Takie właściwości wykazują m.in. melisa i rumianek. Mięta pieprzowa nie ustępuje im pod tym względem. Choć stosowana przede wszystkim w medycynie ludowej, mięta na ból głowy może przynieść rzeczywistą ulgę. Dobroczynne właściwości wykazuje oczywiście napar z mięty. Pijmy go małymi łykami, starając się odprężyć.
Na migrenowe bóle głowy skuteczne okaże się też wcieranie mazidła z liści w skórę. Zawarte w mięcie substancje pomagają także przy nerwobólach i bólach mięśni. Napar z mięty pieprzowej wykazuje łagodne właściwości uspokajające. Nie jest to lek na problemy z układem nerwowym. Niemniej jej regularne picie wspomaga radzenie sobie z codziennymi sytuacjami stresowymi. Podobne właściwości wykazuje też olejek miętowy.
Jak stosować miętę?
Najlepsza mięta to ta zerwana z własnego, ekologicznego ogródka. Kto choć raz miał okazję pić naturalną, świeżą miętę, nawet nie próbuje jej porównywać ze sklepowymi herbatkami w torebkach. Niemniej w sklepach możemy znaleźć wiele naturalnych produktów, np. wysokiej jakości miętę suszoną.
Napar z liści mięty pieprzowej jest bardzo prosty do przygotowania. Wystarczy łyżeczkę liści świeżych lub suszonych zalać wrzątkiem, zaparzać pod przykryciem 10 minut, odstawić na 5 minut i przecedzić. Tak przygotowany napój pijemy 3 razy dziennie w ilościach odpowiadających jednej filiżance. W zależności od efektu, jaki chcemy uzyskać, napar z mięty pijemy przed jedzeniem lub po posiłku:
- godzinę przed posiłkiem pijemy miętę przy nieżytach żołądka oraz w celu poprawy łaknienia;
- bezpośrednio po posiłku pijemy miętę w celu poprawy trawienia, jako środek rozkurczowy i zwiększający produkcję żółci.
Napar może też służyć do płukania jamy ustnej. Mięta pieprzowa dostępna jest także w formie olejku – gotowego produktu do stosowania zewnętrznego:
- przy stosowaniu na skórę należy rozpuścić 10 ml olejku miętowego w 100 ml ciepłej wody,
- natomiast przy stosowaniu na błony śluzowe – 0,3 ml olejku rozpuszczamy w 100 ml ciepłej wody.
Mięta pieprzowa w kuchni i w kosmetykach
Liście mięty od setek lat wykorzystywane są w naszej kuchni jako cenny dodatek do wielu potraw, sałatek i twarożków. Latem wspaniale schłodzi nas lemoniada z listkami mięty. Mięta jest składnikiem wielu likierów, cukierków, gum do żucia, a nawet czekoladowych deserów.
Jak powszechnie wiadomo, mięta odświeża oddech, chętnie wykorzystują ją więc producenci past do zębów i płynów do płukania jamy ustnej. Ze względu na wiele dobroczynnych właściwości, mięta stała się też składnikiem wielu kosmetyków.
Stanowi też popularny dodatek do perfum i wód toaletowych. Miętę znajdziemy w różnych szamponach i odżywkach do włosów. Dzięki zawartości cennych składników, wpływa ona pozytywnie m.in. na porost włosów. Przeciwdziała też ich wypadaniu. Pomaga pozbyć się łupieżu.
Mięta pieprzowa: środki ostrożności
Zarówno napary, jak i olejki miętowe mogą być bezpiecznie stosowane przez większość osób. Czasem jednak wywołują reakcje alergiczne – przyczyną może być np. zbyt duże stężenie olejku. Jeśli pojawią się objawy alergii, należy przerwać stosowanie mięty lub ograniczyć ją do bezpiecznej ilości.
Olejek miętowy wykazuje silne działanie. Nie jest wskazany do stosowania zewnętrznego u dzieci poniżej 2. roku życia. Wcierany w skórę w okolicy nosa i ust może wywołać zamknięcie głośni i bezdech. Nie zaleca się też stosowania olejku miętowego przez kobiety w ciąży. Nie dotyczy to jednak naparów – te przyszłe mamy mogą bezpiecznie pić. Szczególnie jako środek łagodzący mdłości i inne dolegliwości typowe dla pierwszego trymestru ciąży.
Jak wcześniej wspomniano, mięta wspomaga leczenie kamicy żółciowej. Jednak pacjenci zmagający się z tym schorzeniem przed zastosowaniem olejków miętowych powinni poradzić się lekarza. Mięty i olejku miętowego nie można łączyć z lekami homeopatycznymi.
Poza tym, jak to mówią, co za dużo to niezdrowo. Długotrwałe picie mięty i stosowanie olejków w sporych ilościach jako środka uspokajającego czasem wywołuje wręcz odwrotny skutek. Pojawiają się zaburzenia snu i problemy z zaśnięciem. Podobnie wpływają preparaty stosowane w leczeniu dolegliwości trawiennych. Nadużywane, mogą powodować zgagę. Zawsze więc pamiętajmy o umiarze – pijmy miętę i stosujmy olejki miętowe regularnie, ale w rozsądnych ilościach.
Źródła:
McKay DL, Blumberg JB. A review of the bioactivity and potential health benefits of peppermint tea (Mentha piperita L.). Phytother Res. 2006 Aug;20(8):619-33. Review. PubMed PMID: 16767798
