Aromatyczna, smaczna i bardzo zdrowa – zielona herbata zawiera mnóstwo dobroczynnych substancji. Wspomaga odchudzanie, zapobiega rozwojowi raka, wspiera układ nerwowy i krwionośny.
Co to jest zielona herbata?
Aromatyczna zielona herbata znana jest od tysiącleci. Już w Starożytności Japończycy zyskali przekonanie, iż ten niezwykły napar z liści wspomaga leczenie dziesiątek różnych chorób. W istocie pod pojęciem zielonej herbaty kryje się wiele różnych odmian herbat.
Kolor, zapach, smak i właściwości zależą m.in. do rejonu świata, z którego pochodzi roślina. Istotne znaczenie mają też takie szczegóły, jak pora dnia, w której zebrane zostały liście, sposób ich zwijania itp. Zielona herbata przyrządzana jest z liści m.in. herbaty chińskiej. Aby zachowały one swoje dobroczynne właściwości, muszą zostać przerobione w ciągu godziny od zerwania. W przeciwnym razie rozpoczyna się w nich proces fermentacji, który niszczy zbiory.
Właściwości zielonej herbaty
Napar z aromatycznych zielonych liści zawiera w sobie mnóstwo cennych substancji. Znajdziemy w nim m.in. witaminy A, C, E, K i z grupy B oraz mikroelementy: wapń, mangan, fluor, potas, cynk i miedź.
Zielona herbata zawiera też wiele innych związków o działaniu antynowotworowym. Należą do nich m.in. flawony, flawanole, jak również jony glinu, potasu i fluoru. Osoby regularnie pijące ten aromatyczny napój mają mniejsze ryzyko zachorowania na raka trzustki, płuc, jelita grubego, piersi, skóry oraz żołądka.
Wśród wielu dobroczynnych właściwości zielonej herbaty można też wymienić wspomaganie odchudzania oraz walki z cellulitem. Dobroczynny zielony napar poprawia wygląd skóry, wzmacnia odporność, zapobiega zapaleniu dziąseł i paradontozie, pozytywnie wpływa na układ krążenia i poprawia sprawność umysłową.[1]
Zielona herbata na odchudzanie
Dzięki zawartości składników takich jak wspomniane wcześniej polifenole i katechiny, a także
Ciekawe właściwości wykazuje wymieniony wcześniej EGDG. Ten organiczny związek chemiczny z grupy flawonoidów hamuje wchłanianie tłuszczów z pożywienia. Jednocześnie motywuje organizm do zwiększonego ich spalania. Dzięki temu mamy jednocześnie więcej energii i nie tyjemy aż tak szybko.
Co ciekawe, zielona herbata wykazuje też działanie moczopędne. Wprawdzie po jej wypiciu częściej musimy biegać do toalety, jednak dzięki tej właściwości nasz organizm szybciej pozbywa się szkodliwych produktów przemiany materii.
To jeszcze nie wszystko. Substancje zawarte w naparze z zielonych liści wspierają działanie enzymów trawiennych, wspomagają pracę wątroby, przyspieszają utlenianie tłuszczów i wzmagają termogenezę. Działają więc dobroczynnie na cały nasz układ trawienny.
Wpływ zielonej herbaty na odporność
Każdego roku w sezonie jesienno-zimowym poszukujemy skutecznych sposobów na wzmocnienie odporności. Tymczasem jeden z najlepszych jest tuż obok. Zielona herbata wspiera prawidłową pracę naszego układu immunologicznego. Wszystko dzięki zawartości katechin, polifenoli, aminokwasów i teaminy.
Zielona herbata a układ krwionośny
Wyjątkowa kombinacja cennych substancji zawartych w liściach zielonej herbaty zapobiega odkładaniu się złogów wewnątrz naszych naczyń krwionośnych. Tym samym przeciwdziała tworzeniu się tzw. blaszki miażdżycowej, a co za tym idzie rozwojowi niebezpiecznych chorób, taki jak miażdżyca czy choroba wieńcowa.
Już dwie szklanki aromatycznego naparu dziennie pozwalają znacząco obniżyć poziom złego cholesterolu (LDL) we krwi. Zielona herbata nie tylko hamuje wchłanianie cholesterolu z pożywienia do krwioobiegu, ale też zmniejsza lepkość płytek krwi i obniża poziom trójglicerydów. Tym samym zwiększa się przepuszczalność naczyń krwionośnych, zmniejsza natomiast ryzyko rozwoju nadciśnienia tętniczego.
Lepsza sprawność umysłowa z zieloną herbatą
Na kłopoty z koncentracją i pamięcią nie ma nic lepszego niż zielona herbata. Swoje pobudzające działanie zawdzięcza ona zawartości teiny. Właściwości zielonego naparu zależą od długości parzenia. Jeśli wyjmiemy liście z herbaty szybko – przed upływem 3 minut – zyskamy działanie orzeźwiające i pobudzające. Nasza koncentracja i zdolność uczenia się znacząco się poprawi.
Zielona herbata zwiększa możliwości nie tylko umysłowe, ale też fizyczne naszego organizmu. Parzona powyżej 3 minut, zyskuje właściwości relaksujące – stabilizuje nastrój, redukuje stres, odpręża, działa rozluźniająco na ciało i umysł. Osoby pijące kilka filiżanek zielonej herbaty dziennie rzadziej chorują na depresję, demencję starczą i arteriosterozę.[2]
Zielona herbata a rozwój Alzheimera
Przeprowadzone w 2019 r. przez USC (Uniwersytet of Southern California) badanie na myszach wykazało, iż zielona herbata może zapobiegać rozwojowi choroby Alzheimera. Zawarty w jej liściach związek EGCG wykazuje bowiem właściwości zapobiegawcze wobec uszkodzeń neuronów. Właśnie takie uszkodzenia stanowią przyczynę rozwoju choroby Alzheimera.
Ponadto, zawarte w zielonej herbacie polifenole wiążą m.in. z nadtlenkiem wodoru i beta-amyloidem – toksycznymi substancjami mającymi dużą rolę w rozwoju tej choroby. Polifenole zmieniają te związki w nieszkodliwą mieszankę, która zostaje wydalona z organizmu.
Lepszy wygląd, piękniejsza skóra
Nie bez przyczyny zieloną herbatę wykorzystuje się w produkcji wielu kosmetyków. Zawartość antyoksydantów wpływa pozytywnie na wygląd naszej skóry. Znajdujące się w zielonym naparze związki chronią skórę przed fotostarzeniem oraz wpływem wolnych rodników.
Regularne picie herbaty z zielonych liści poleca się osobom ze skórą przetłuszczającą się i skłonnością do trądziku. Dzięki właściwościom antybakteryjnym i przeciwzapalnym zawarte w niej substancje chronią skórę przed namnażaniem się bakterii i redukują toczące się w niej stany zapalne.
Zielona herbata poprawia ogólny wygląd i kondycję naszego ciała. Usuwa toksyny nagromadzone w tkankach, możemy więc spodziewać się nie tylko czystszej cery, ale też jędrniejszej skóry np. na pośladkach. Picie aromatycznego naparu pomaga zlikwidować obrzęki, wygładza skórę i wspiera walkę z cellulitem. [3]
Piękny uśmiech a zielona herbata
Większość dolegliwości i nieprzyjemnych zmian w naszej jamie ustnej ma związek z namnażaniem się w niej bakterii. Zielona herbata pomaga je usuwać. Dzięki temu nie tylko zapobiega paradontozie i zapaleniu dziąseł, ale też zmniejsza ryzyko rozwoju próchnicy. Cennym składnikiem zielonej herbaty jest fluor, który ochronnie wpływa na nasze zęby. Pijmy ją regularnie, jeśli chcemy zlikwidować nieprzyjemny zapach z ust.
Pijesz zieloną herbatę? Odstaw używki!
Większość dobroczynnych właściwości zielonej herbaty prawie całkowicie traci swoją moc, jeśli sięgamy po używki takie jak papierosy czy alkohol. Cenne składniki zielonego naparu są na straconej pozycji w walce z toksycznymi substancjami, zawartymi m.in. w papierosach.
Herbata traci swój potencjał przeciwutleniający, a co za tym idzie – nie chroni naszego organizmu przed rakiem. Jeśli palimy i nadużywamy alkoholu, możemy też zapomnieć o skutecznym odchudzaniu wspomaganym zieloną herbatą. Z drugiej strony jednak regularne picie tego oczyszczającego naparu pozwoli nam szybciej i skuteczniej uporać się z nałogiem. Lepiej więc rzucić używki i pić więcej zielonej herbaty.
Skutki uboczne picia zielonej herbaty
Choć zielona herbata jest bardzo zdrowa, w niektórych przypadkach może powodować skutki oboczne. Z tego względu nie każdy może ją pić. Zawarte w liściach polifenole zmniejszają wchłanianie żelaza z pożywienia. Żelazo odgrywa bardzo ważną rolę w transporcie tlenu do komórek – stanowi bowiem składnik hemoglobiny, która odpowiada za tę funkcję. Pita w bardzo dużych ilościach, zielona herbata zwiększa więc ryzyko rozwoju anemii. Należy jednak podkreślić, iż dotyczy to wyłącznie osób ze skłonnością do niedokrwistości oraz tych, które zdecydowanie przesadzają z ilością wypijanych filiżanek.
Zielona herbata zawiera kofeinę. Substancja ta, jak wiadomo, pobudza układ nerwowy. Jeśli przyjmujemy jej za dużo, możemy mieć problemy z zaśnięciem. Nadmiar kofeiny wywołuje nerwowość, poczucie niepokoju, często też bóle głowy.
Skutkiem ubocznym picia zielonej herbaty w ilościach większych niż dwie filiżanki dziennie jest odkładanie się na zębach nieestetycznego osadu. Co ciekawe, pod tym względem herbata działa intensywniej nawet niż kawa i papierosy. Jeśli więc nie chcemy ograniczać ilości naszego ulubionego naparu, liczmy się z koniecznością częstszych zabiegów stomatologii estetycznej.
Kto nie może pić zielonej herbaty?
Duża ilość aktywnych substancji zawartych w zielonej herbacie może negatywnie wpłynąć na organizm osób starszych i bardzo młodych. Niewskazane jest podawanie zielonej herbaty dzieciom do 10. roku życia. Wyjątkiem są specjalnie zmodyfikowane mieszkanki, pozbawione zawartości teiny. Ze względu na ryzyko rozwoju wad płodu, herbatę z zielonych liści powinny ograniczyć kobiety w ciąży. Maksimum to w ich przypadku dwie filiżanki dziennie. Zbyt duża ilość zielonej herbaty może przyczynić się do powstania rozszczepu kręgosłupa lub innych poważnych wad neurologicznych u dzieci.
Osoby starsze, chore na serce, cierpiące na nadciśnienie tętnicze i jaskrę również powinny ograniczyć zieloną herbatę do dwóch filiżanek dziennie. Zawarte w niej substancje podnoszą ciśnienie i pobudzają układ nerwowy. Rezultatem mogą być zawroty głowy, skoki ciśnienia, a nawet zaburzenia rytmu serca. Zielona herbata nie sprzyja też profilaktyce osteoporozy, ponieważ wypłukuje wapno z organizmu.
Ile pić zielonej herbaty?
Chińczycy są przekonani, że najlepsze działanie uzyskujemy pijąc nawet 10 filiżanek zielonej herbaty dziennie. Z drugiej strony jednak badania nad wpływem zawartych w niej substancji sugerują raczej rozsądek i umiar. Ile zatem pić, by skorzystać z dobroczynnych właściwości zielonej herbaty, ale sobie nie zaszkodzić?
Nigdy nie pijmy jej na pusty żołądek. Wieczorem natomiast postawmy na długie parzenie, by skorzystać z jej odprężających właściwości. Do zielonej herbaty nigdy nie dodawajmy cytryny ani mleka. Cytryna zakwasza napar i sprzyja wydostawaniu się z liści glinu. Mleko natomiast hamuje aktywność polifenoli.
Zieloną herbatę można parzyć wielokrotnie. Nie tylko zachowuje ona swoje właściwości, ale wręcz zyskuje nowe przy każdym parzeniu. Należy przy tym pamiętać, by mokrych liści nie przechowywać dłużej niż 12 godzin. W przeciwnym wypadku mogą zacząć rozwijać się w nich grzyby.
Źródła:
Health Benefits of Green Tea – WebMD.com
Hursel, Rick & Viechtbauer, Wolfgang & Westerterp-Plantenga, M.S.. (2009). Effects of green tea on weight loss and weight maintenance. A meta-analysis. International journal of obesity (2005). 33. 956-61. 10.1038/ijo.2009.135.
1: Mancini E, Beglinger C, Drewe J, Zanchi D, Lang UE, Borgwardt S. Green tea effects on cognition, mood and human brain function: A systematic review. Phytomedicine. 2017 Oct 15;34:26-37. doi: 10.1016/j.phymed.2017.07.008. Epub 2017 Jul 27. Review. PubMed PMID: 28899506.