Nie tylko cebula i czosnek, ale też chrzan, grejpfrut, oregano i wiele innych roślin działa jak naturalne antybiotyki. Stosowane profilaktycznie, mogą nas uchronić przed koniecznością przyjmowania syntetycznych leków przeciwbakteryjnych. Sprawdź, jak działają naturalne antybiotyki roślinne i jak je stosować.
Czym są naturalne antybiotyki?
Zadaniem antybiotyku jest zwalczanie bakterii będących przyczyną choroby. W sezonie jesienno-zimowym każdego dnia w aptekach pojawiają się pacjenci z receptami na syntetyczne antybiotyki. Choć ich toksyczność i działania niepożądane są dobrze znane, często czujemy, że nie mamy wyboru – żeby pozbyć się choroby, musimy wziąć antybiotyk.
Tymczasem w naturze występuje mnóstwo roślin i ziół o działaniu przeciwbakteryjnym. W medycynie ludowej, gdy dostęp do pomocy lekarskiej był utrudniony, to właśnie nimi leczono infekcje – nawet te poważne.
Naturalne antybiotyki powodują też antybiotykoodporności ani nie osłabiają odporności. Oczywiście w niektórych przypadkach antybiotyki przepisane przez lekarza ratują nas przed poważnymi problemami zdrowotnymi.
W istocie ich odkrycie w 1928 r. przez Alexandra Fleminga wywołało w medycynie ogromny przełom i uratowało od śmierci miliony ludzi. Jeśli więc lekarz jest zdecydowany nam je przepisać, słuchajmy jego zaleceń.
Warto jednak lepiej poznać naturalne antybiotyki. Ich stosowanie – zarówno profilaktycznie, jak i w czasie choroby – może nas uchronić przed koniecznością przyjmowania syntetycznych leków przeciwbakteryjnych.
Czosnek – niekwestionowany lider w kategorii naturalnych antybiotyków
Substancje zawarte w niektórych roślinach i ziołach wykazują silne działanie bakteriobójcze. Niekwestionowanym liderem wśród naturalnych antybiotyków jest czosnek. Ta powszechnie dostępna i tania bylina wykazuje działanie silniejsze nawet od penicyliny. To właśnie czosnkiem nasze babcie i prababcie leczyły grypę, przeziębienie, a nawet… zapalenie ucha.
Swoje wyjątkowe właściwości czosnek zawdzięcza obecności pochodnych siarkowych. Jednym z nich jest allina, która podczas rozgniatania rozpada się na związek zwany allicyną. To właśnie jej czosnek zawdzięcza swój charakterystyczny, ostry zapach. Allina odpowiada też za niebieskawo-zielone zabarwienie czosnku, pojawiające się m.in. w procesie fermentacji.
Czosnek nie tylko zapobiega rozwojowi bakterii chorobotwórczych, ale też działa przeciwwirusowo, przeciwgrzybicznie, a nawet przeciwpasożytniczo. Obniża ciśnienie krwi i wspomaga organizm w walce z infekcjami górnych dróg oddechowych. [1]
Cebula – naturalne leczenie infekcji i problemów z trawieniem
Drugim najskuteczniejszym naturalnym antybiotykiem jest cebula. Doskonała w leczeniu nieżytu górnych dróg oddechowych, potocznie zwanego przeziębieniem, sprawdza się też w przypadku zakażeń przewodu pokarmowego.
Swoje antybakteryjne właściwości cebula zawdzięcza zawartym w miąższu związkom nielotnym oraz związkom lotnym (fitoncydom), które uwalniają się np. podczas krojenia. To właśnie z ich działania wynika potok łez przy obrabianiu cebuli w naszej kuchni.
Jako naturalny antybiotyk, cebula hamuje rozwój chorobotwórczych bakterii. Ponadto zwiększa wytwarzanie śluzu i przywraca naturalne ruchy nabłonka rzęskowego w przewodzie pokarmowym. [2]
Miód – naturalny antybiotyk z pasieki
Choć miód jedynie pośrednio pochodzi z roślin, wykazuje bardzo silne działanie bakteriobójcze. Zwalcza m.in. paciorkowce, gronkowce, prątki gruźlicy i laseczki wąglika. Działa też przeciwgrzybicznie – świetnie radzi sobie m.in. z chorobotwórczymi grzybami Candida.
Jedyny skuteczny miód to ten naturalny. Sztuczne miody nie mają nic wspólnego z naturalnymi antybiotykami. Tylko prawdziwy miód zawiera substancje takie, jak nadtlenek wodoru, lizozym, inhibina czy apidycyna, którym zawdzięcza on swoje dobroczynne właściwości. Miód odwadnia komórkę bakteryjną, przez co ulega ona całkowitej eliminacji. Utrudnia nie tylko rozwój, ale też uodparnianie się patogenów w naszym organizmie. [3]
Imbir na problemy z układem pokarmowym i nie tylko!
Świeży, suszony i przetworzony imbir świetnie radzi sobie m.in. z bakteriami Salomonella, Listeria czy Campylobacter. Ten naturalny antybiotyk świetnie sprawdza się w leczeniu zakażeń bakteryjnych układu pokarmowego. Spożywany profilaktycznie, uchroni nas przed wieloma przykrymi dolegliwościami żołądkowymi.
Należy przy tym pamiętać, by imbiru nie podawać dzieciom poniżej 2 lat. Przyprawa ta obniża ciśnienie, ostrożnie powinny ją więc stosować osoby zmagające się ze zbyt niskim ciśnieniem lub skokami ciśnienia.
Kurkuma – ceniona przyprawa o wyjątkowych właściwościach
Ceniona w kuchni jako przyprawa nadająca potrawom wyjątkowy kolor, kurkuma zawiera substancje korzystnie wpływające na nasze zdrowie. Swoje właściwości bakteriobójcze roślina ta zawdzięcza zawartości kurkuminy. Ten organiczny związek działa też przeciwzapalnie – pośrednio więc chroni nasz organizm przed rozwojem miażdżycy, chorób nowotworowych czy otyłości.
Kurkumina dostępna jest w formie preparatów sprzedawanych w aptekach. Śmiało jednak możemy spożywać ją w formie przyprawy. Świetnie komponuje się w wielu daniach.
Pół godziny przed śniadaniem warto wypić miksturę z łyżeczki kurkumy, soku z ćwiartki cytryny i szczypty pieprzu wymieszanych w połowie szklanki wody. Mieszkanka taka nie tylko wzmacnia nasz organizm, ale też m.in. wspomaga odchudzania.
Pestki grejfruta – doskonałe źródło bioflawonoidów
Śmiało możemy też zjadać grejpfruty. Koniecznie z pestkami, ponieważ to właśnie one zawierają m.in. bioflawonoidy. Substancje te uważane są za bardzo skuteczne w leczeniu schorzeń układu pokarmowego, zakażeń jamy ustnej i dróg oddechowych, a nawet skóry. Spożywane regularnie, grejpfruty wzmacniają odporność i wspierają organizm z walce z infekcjami.
Oregano i tymianek – przyprawy o nieoczywistych właściwościach
Bakteriobójcze właściwości oregano zawdzięcza obecności karwakrolu. Substancja ta zawarta jest w olejku z oregano. Doskonale zwalcza różnego rodzaju bakterie, w tym m.in. gronkowiec złocisty, a także grzyby z rodziny Candida albicans. Olejek z oregano stosujemy trzy razy dziennie po 10 kropli rozpuszczonych w płynie. Nie należy przekraczać tej zalecanej dawki.
Tymianek z kolei wykazuje właściwości wykrztuśne. Wprawdzie nie zwalcza salmonelli czy gronkowca, ale jest bardzo pomocny z walce z infekcjami górnych dróg oddechowych.
Chrzan – naturalny antybiotyk o działaniu bakteriobójczym, antywirusowym i przeciwgrzybiczym
Wśród roślin o intensywnym zapachu i ostrym smaku wyróżniają się nie tylko cebula i czosnek, lecz także chrzan. W liściach chrzanu znajdują się glikozydy siarkocyjanowe – substancje, które wykazują działanie bakteriobójcze, antywirusowe i przeciwgrzybiczne.
W korzeniu chrzanu natomiast znajdują się dobroczynne składniki wspomagające odporność, obniżające poziom złego cholesterolu we krwi, poprawiające krążenia, a także niszczące wolne rodniki. Syrop z chrzanu świetnie radzi sobie z zapaleniem oskrzeli i uciążliwym kaszlem. Działa wykrztuśnie i odkażająco.
Żurawina – naturalny antybiotyk na układ moczowy
Źródłem większości zakażeń układu moczowego są bakterie E. coli. Żurawina wypłukuje je z dróg moczowych, dzięki czemu przyspiesza leczenie infekcji. Regularne spożywanie żurawiny – świeżej lub suszonej, a nawet w formie soków – zapobiega nawrotom zapalenia układu moczowego.
Ponadto roślina ta chroni ściany żołądka przed osadzaniem się szkodliwych bakterii, dzięki czemu zapobiega rozwojowi wrzodów.
Jak stosować naturalne antybiotyki?
Zacznijmy od czosnku. Im częściej będzie pojawiał się w naszej kuchni w różnych postaciach, tym lepiej. Charakterystyczny smak i zapach sprawiają, iż czosnek jest ważnym składnikiem wielu potraw. Jako naturalny antybiotyk najlepiej działa w formie świeżej – na kanapce, w sałatce, rozgnieciony lub pokrojony.
Dobrym sposobem na skorzystanie z dobroczynnych właściwości czosnku jest np. żucie całego ząbka, tak by wypłynęły z niego soki. Jednak w tym wypadku należy zachować ostrożność – szczególnie, jeśli mamy wrażliwy żołądek lub problemy z wątrobą. Trzeba jednak przyznać, iż codzienne spożycie surowego czosnku np. na kanapkach może nie być zbyt miłe dla naszego otoczenia.
Zapach przetrawionego czosnku w niczym bowiem nie przypomina aromatu świeżej przyprawy. Nie powinno nas to jednak powstrzymywać przed skorzystaniem z dobrodziejstw tego naturalnego antybiotyku. Świetnym sposobem na skondensowanie właściwości czosnku i uniknięcie przykrego zapachu jest syrop z czosnku. Wystarczy łyżka dziennie, by wzmocnić odporność i wspomóc organizm w walce z chorobami.
Bardzo podobnie jest z cebulą. Tak samo chętnie wykorzystywana w kuchni, doskonale oddaje swoje dobroczynne właściwości w formie syropu. Co istotne, zarówno czosnek, jak i cebulę w formie syropu można podawać nawet dzieciom. Kilkulatki rzadko gustują w tych ostrych w smaku roślinach. Trudno więc zmusić przedszkolaka do zjedzenia kanapki z czosnkiem. Jednak w słodkim miodowym syropie maluchy są bardziej skłonne do spożycia tych naturalnych antybiotyków.
Przepis na syrop z czosnku, cebuli, miodu i cytryny: idealna kompozycja?
W aptekach i drogeriach możemy znaleźć mnóstwo kompleksów witamin. Dlaczego więc nie stworzyć swojego własnego z naturalnych antybiotyków? W jednej łyżeczce zyskujemy wszystkie dobroczynne właściwości czosnku, cebuli, miodu i cytryny. Jak zrobić syrop z czosnku i cebuli?
Wystarczą nam 3-4 cebule, główka czosnku, cytryna i 4 łyżki miodu. Cebulę kroimy, dodajemy miód i odstawiamy do momentu, aż cebula puści sok. Następnie dodajemy przeciśnięte przez praskę lub drobno pokrojone ząbki czosnku, zalewamy szklanką przegotowanej, ostudzonej wody i odstawiamy w ciemne miejsce na 48 godzin. Po tym czasie przelewamy miksturę przez gazę i mamy gotowy syrop!
Dorośli mogą przyjmować go bezpośrednio. Dzieciom natomiast syrop należy rozcieńczyć. W czasie choroby stosujemy łyżkę syropu dwa razy dziennie dla dorosłych i łyżeczkę dwukrotnie w ciągu dnia dla dzieci. Profilaktycznie wystarczy jedna łyżka lub łyżeczka na dobę.
Inne naturalne antybiotyki: jak je prawidłowo stosować?
Lista naturalnych antybiotyków nie kończy się na roślinach wymienionych we wcześniejszej części tego artykułu. W rzeczywistości większość naturalnych produktów wpływa dobrze na nasz organizm.
Wśród roślin, które wspierają odporność organizmu i pomagają walczyć z infekcjami można wymienić też m.in. cytrynę, cynamon, czystek, szałwię, nagietek, nawłoć, aloes, propolis, jeżówkę, a także gatunki bardziej egzotyczne, takie jak np. kora drzewa lapacho.
Śmiało wykorzystujmy te naturalne produkty w naszych kuchniach. Jako przyprawy, dodatki, ziołowe napary czy w formie syropów – wpływają dobroczynnie na nasz organizm. W rezultacie będziemy zdrowsi i staniemy się rzadszymi gośćmi gabinetów lekarskich.
Źródła:
Li G, Ma X, Deng L, et al. Fresh Garlic Extract Enhances the Antimicrobial Activities of Antibiotics on Resistant Strains in Vitro. Jundishapur J Microbiol. 2015;8(5):e14814. Published 2015 May 31. doi:10.5812/jjm.14814
Ahmed, Mr & Kabrah, M & Faidah, Hani & Ashshi, Ahmed & Safaa, Mrs & Turkistani, A. (2016). Antibacterial Effect of Onion. Scholars Journal of Applied Medical Sciences (SJAMS). 4. 4128-4133. 10.21276/sjams.2016.4.11.53.
Mandal MD, Mandal S. Honey: its medicinal property and antibacterial activity. Asian Pac J Trop Biomed. 2011;1(2):154–160. doi:10.1016/S2221-1691(11)60016-6
