Herbata rooibos to popularny napój o wielu właściwościach zdrowotnych. Jest częstym zamiennikiem dla czarnej herbaty, ponieważ nie zawiera kofeiny – dzięki temu jest od niej łagodniejszy i pozytywniej oddziałuje na organizm człowieka. Zawiera również wiele wartościowych składników, dla których warto włączyć go do swojej diety. Jakie właściwości posiada herbata rooibos i kto powinien się na nią zdecydować?
Czym jest herbata rooibos?
Herbata rooibos to napój, który wykonuje się z liści krzewu o tej samej nazwie, rosnącego wyłącznie w Republice Południowej Afryki, w górach Cedeberg. Choć utarło się nazywanie rooibos herbatą, roślina ta nie jest spokrewniona z krzewami herbacianymi i może być traktowana bardziej jako herbatka ziołowa. Napój uzyskuje się po zaparzeniu liści poddanych wcześniejszej obróbce i obecnie dostępny jest zarówno w formie sypanej, jak i w torebkach.
Rooibos jest znany w Europie stosunkowo niedługo – został sprowadzony z Afryki zaledwie 100 lat temu. Wcześniej z jego dobrodziejstw korzystały głównie ludy afrykańskie i holenderscy osadnicy, dla których rooibos był znacznie tańszym zamiennikiem dla czarnej herbaty. Napój stał się popularny w innych zakątkach świata dzięki angielskiemu lekarzowi, Peterowi La Frais Nortierowi, który poddał roślinę badaniom i wskazał na jej zdrowotne właściwości.
Obecnie rooibos jest znany na wszystkich kontynentach, choć jego uprawa nadal odbywa się wyłącznie w południowej Afryce, w miejscu jego naturalnego występowania. Jest doskonale dostosowany do panujących tam warunków, które dla innych roślin są zabójcze – gleby są tam piaszczyste i mało żyzne, a lata bardzo suche. Plantacje założone w tej lokalizacji są jednak najbardziej opłacalne, ponieważ nie wymagają dodatkowego nawożenia rośliny czy stosowania pestycydów – krzewy rooibos świetnie radzą sobie bez ich pomocy, dzięki czemu są produktem wysoce ekologicznym.
Właściwości herbaty rooibos
Herbata rooibos zawiera wiele cennych związków, które mają pozytywny wpływ na zdrowie człowieka, dlatego może być świetnym uzupełnieniem codziennej diety. Jest przy tym pozbawiona kofeiny, dzięki czemu nie ma przeciwwskazań do jej picia. Co znajdziemy w tym wartościowym napoju?
Składnik | Właściwości |
potas |
|
sód |
|
magnez |
|
wapń |
|
fluor |
|
miedź |
|
żelazo |
|
mangan |
|
cynk |
|
polifenole |
|
flawonole |
|
aspalatyna |
|
kwas cynamonowy |
|
Jak działa herbata rooibos?
Regularne picie herbaty rooibos zapewnia wiele korzyści, dotyczących ogólnego zdrowia organizmu i zapobiegania różnym chorobom. Do najważniejszych z nich należą:
- zwalczanie wolnych rodników – wolne rodniki to szkodliwe związki, które powodują przedwczesne starzenie się organizmu i prowadzą do poważnych problemów ze zdrowiem, w tym chorób nowotworowych. Wiele zawartych w herbacie rooibos składników ma działanie antyoksydacyjne, czyli zwalczające wolne rodniki
- zapobieganie nowotworom – dzięki zawartym w nim antyoksydantom, rooibos chroni przed chorobami nowotworowymi
- zwalczanie problemów skórnych, takich jak trądzik, łuszczyca, opryszczka czy egzema, a także działanie przeciwzmarszczkowe – w tym celu napar można stosować bezpośrednio na skórę dotkniętą zmianami
- wsparcie dla układu krwionośnego – rooibos dba o zdrowie serca i naczyń krwionośnych, zapobiega ich chorobom i reguluje ich pracę
- regulacja ciśnienia tętniczego krwi – napój działa uspokajająco i obniża ciśnienie
- ochrona przed cukrzycą typu II – reguluje poziom cukru we krwi, zwiększa wrażliwość na insulinę oraz stymuluje jej wydzielanie przez trzustkę
- pozytywny wpływy na układ trawienny – łagodzi bóle brzucha, a także kolki u małych dzieci, zapobiega biegunkom
- ułatwianie zasypiania, lekkie działanie uspokajające, a także poprawa pamięci i koncentracji
- wsparcie regeneracji wątroby
- zwalczanie kaszlu i wsparcie przy chorobach dróg oddechowych
- łagodzenie objawów alergii
Rooibos herbata a odchudzanie
Herbata rooibos jest także sprzymierzeńcem osób, które chcą schudnąć – może stanowić wartościowe wsparcie dla zdrowej diety i aktywności fizycznej. Wspomaga ona działanie układu trawiennego i przyspiesza metabolizm, dzięki czemu organizm może szybciej oczyścić się z zalegających w nim resztek jedzenia. Zmniejsza przy tym ryzyko napadów głodu i chęci do podjadania, ułatwiając trzymanie się diety redukcyjnej.
Ponieważ rooibos ma naturalnie słodkawy smak, nie wymaga dodatkowego dosładzania, dzięki czemu stanowi niskokaloryczne zastępstwo dla innych napojów. Może też zaspokoić apetyt na słodycze, stanowiąc miłe urozmaicenie diety.
Jak pozyskuje się herbatę rooibos?
Pozyskiwanie herbaty rooibos z plantacji oraz jej późniejsza obróbka to proces dość czasochłonny. Do zebrania nadają się liście i łodyżki, które pochodzą z przynajmniej dwuletnich krzewów – zrywa się je w środku lata i pozostawia do wyschnięcia. Następnie są one drobno szatkowane, rozkładane na twardym podłożu i miażdżone. Na tym etapie otrzymuje się zieloną wersję herbaty rooibos, która charakteryzuje się dość trawiastym smakiem.
Choć część osób pije ją w takiej postaci, znacznie popularniejsza jest jej czerwona wersja – aby ją uzyskać, wysuszone i pocięte liście układa się w kopczyki i zwilża wodą, aby spowodować ich fermentację. Pod jej wpływem zmieniają kolor na czerwono-brązowy, a smak uzyskanego z nich napoju staje się słodkawy. Po fermentacji liście muszą zostać ponownie wysuszone i zazwyczaj leżakują przez czas przynajmniej trzech miesięcy.
Dla kogo polecana jest herbata rooibos?
Ponieważ herbata rooibos nie zawiera kofeiny ani innych substancji, które mogą negatywnie wpływać na niektóre osoby, nie ma ograniczeń co do jej spożywania. Jest bezpieczna dla kobiet w ciąży i karmiących, a także małych dzieci (jej spożywanie należy jednak konsultować z lekarzem prowadzącym). Można stosować ją jako zamiennik czarnej herbaty, pijąc ją nawet przed snem – działa delikatnie uspokajająco, dzięki czemu może ułatwiać zasypianie.
Dodatkowo świetnie nawadnia, dlatego bardzo dobrze sprawdza się latem, podczas upałów. Ze względu na właściwości zdrowotne, rooibos zaleca się szczególnie:
- osobom zmagającym się z wysokim ciśnieniem krwi
- osobom o niskiej odporności
- osobom cierpiącym na cukrzycę typu II i choroby nowotworowe
- osobom powracającym do zdrowia
- przy kolkach u małych dzieci
- przy bólach brzucha u dzieci i dorosłych
- w okresach przeziębień i grypy
- przy dolegliwościach związanych z układem oddechowym
Niemowlęta i małe dzieci mogą przyjmować herbatę rooibos, jednak powinna być ona odpowiednio rozcieńczona. Nie należy też wprowadzać jej w zbyt dużej ilości, pamiętając, że u dzieci powyżej 6. miesiąca życia podstawowym napojem powinna być woda.
Różnice pomiędzy czerwoną, a zieloną herbatą rooibos
Na rynku możemy znaleźć dwie wersje herbaty rooibos – czerwoną i zieloną. Różnią się sposobem ich produkcji, smakiem, a także właściwościami.
Czerwony rooibos cieszy się większą popularnością ze względu na przyjemniejszy smak. Jest słodkawy, z lekko ziemistą nutą. Swój kolor i smak uzyskuje poprzez proces fermentacji, jakiemu liście krzewu rooibos są poddawane pod koniec obróbki.
Zielony rooibos nie przechodzi procesu fermentacji, dzięki czemu zachowuje naturalny, zielono-żółtawy kolor. Jego smak jest określany jako bardziej trawiasty, jednak również znajduje wielu zwolenników. Tak jak wersja czerwona, nie zawiera kofeiny i jest łagodny dla układu trawiennego.
Zawiera przy tym więcej witamin i składników mineralnych, dlatego uważa się go za wersję jeszcze zdrowszą, której picie przyniesie więcej pozytywnych efektów dla zdrowia zażywającej go osoby. W przypadku czerwonego rooibosa część cennych składników traci swoje właściwości na skutek procesu utleniania liści.
Jak prawidłowo parzyć herbatę rooibos?
Najbardziej wartościową formą herbaty rooibos jest jej sypana wersja. Ponieważ jest ona bardzo drobna, do przygotowania napoju najlepiej użyć filtra zamiast klasycznego zaparzacza-sitka.
Aby prawidłowo zaparzyć porcję rooibosu, wystarczy wsypać do szklanki łyżeczkę suszu i zalać ją niemal wrzącą wodą – jej temperatura powinna wynosić 95oC. Zalecany czas parzenia to 3-5 minut w przypadku czerwonej herbaty rooibos – trzymana dłużej może mieć bardziej intensywny smak, który również znajduje swoich zwolenników, dlatego warto wypróbować zarówno łagodniejszą, jak i mocniejszą wersję napoju. Zielony rooibos powinien być parzony dłużej, zaleca się przedział 5-8 minut.
Bardzo często herbatę rooibos podaje się z miodem, ponieważ pasuje on do jej lekko słodkawego smaku. Niektórzy piją ją z dodatkiem mleka, sprawdza się także w wersji mrożonej, najczęściej w towarzystwie soków owocowych – np. malinowego.
Na co zwrócić uwagę, wybierając rooibos?
Oczywiście aby herbata rooibos posiadała możliwie najwięcej właściwości zdrowotnych, powinna być produktem najwyższej jakości. Na rynku znajdziemy jej wersje torebkowe i sypane, jednak zaleca się szczególnie drugą opcję – można uzyskać z niej większe bogactwo cennych składników, mających pozytywny wpływ na organizm człowieka.
Czasem można znaleźć też rooibos w mieszankach herbat, np. połączony z herbatą czarną lub zieloną. Dostępne są też herbaty aromatyzowane truskawką, wanilią czy ostrymi przyprawami, wzbogacającymi naturalny smak napoju.
Jakie są opinie na forach?
Rooibos jest bardzo popularnym napojem, głównie ze względu na jego prozdrowotne właściwości. Od lat stosuje się go jako sposób na wzmocnienie odporności oraz walkę z różnymi przypadłościami, występującymi zarówno u dorosłych, jak i u dzieci. O jego działaniu sporo pisze się na forach internetowych, gdzie użytkownicy dzielą się swoimi doświadczeniami z tym napojem.
Większość opinii o herbacie rooibos jest pozytywna – jedyne zastrzeżenia pojawiają się u niektórych osób co do jej smaku, choć nie jest to przeważające zdanie. Zazwyczaj jej łagodny, słodkawy, nieco ziemisty smak jest ceniony, wiele osób poprawia go także z pomocą słodkich dodatków, jak miód czy soki.
Napój cenią sobie szczególnie kobiety w ciąży i karmiące, które nie powinny pić w tym czasie czarnej herbaty czy kawy ze względu na zawartą w nich kofeinę. Niektórym z nich rooibos pomógł na ciążowe mdłości oraz poprawił laktację. Mamy często wskazują na rooibos jako herbatkę dobrze radzącą sobie z kolkami i bólami brzucha u małych dzieci.
Wiele osób traktuje też rooibos jako świetne wsparcie dla odporności w czasie zwiększonych zachorowań, czyli jesienią i zimą. Herbata jest również uważana za cenny napój pozwalający zapobiegać wielu przypadłościom, takim jak nowotwory, choroby serca czy cukrzyca. Jest to główny powód, dla którego rooibos jest wprowadzany do diety jako stałe zastępstwo dla innych rodzajów herbat.
Użytkownicy forów internetowych polecają też rooibos w przypadku problemów z układem oddechowym, jak infekcje płuc i oskrzeli czy astmy. Wskazują na pomoc napoju przy długotrwałym, trudnym do zwalczenia kaszlu.
Nie ma natomiast opinii, które odradzałyby picie herbaty rooibos czy wskazywałyby na jej szkodliwe działanie – jest ona łagodna dla organizmu i nawet regularne jej spożywanie w większych ilościach nie powoduje żadnych skutków ubocznych.
Podsumowanie
Herbata rooibos to napój o wielu zdrowotnych właściwościach, który zdecydowanie warto wprowadzić do swojej codziennej diety. Nie zawiera kofeiny ani szkodliwych substancji, dlatego może być spożywany codziennie, np. jako zamiennik czarnej herbaty.
Rooibos wpływa przede wszystkim na zdrowie układu sercowo-naczyniowego i odpornościowego. Zawiera silnie działające antyoksydanty, dzięki którym chroni organizm przed przedwczesnym starzeniem się i chorobami nowotworowymi. Znajdują się w nim także wartościowe składniki, które są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania całego organizmu.
Regularne picie herbaty rooibos pozytywnie wpływa na stan skóry i wspomaga odchudzanie. Zapobiega też niektórym przypadłościom, takim jak miażdżyca, choroby serca, choroby reumatyczne czy cukrzyca.
Herbatę mogą pić zarówno dorośli, jak i dzieci – jest bardzo łagodna i wspomaga układ trawienny, zwalczając ból brzucha i kolki. Nie ma przeciwwskazań do zażywania tego napoju.